การครอบฟัน เป็นการบูรณะ และปกป้องฟันที่ได้รับความเสียหายอย่างหนัก ให้กลับมาใช้งานได้ดังเดิมอีกครั้ง แถมยังช่วยให้ฟันดูสวยงาม เรียงตัวเป็นระเบียบ ช่วยเพิ่มความมั่นใจให้กับรอยยิ้มเราได้อีกทางหนึ่ง
เพราะการดูแลสุขภาพฟันให้แข็งแรงสมบูรณ์อยู่เสมอ ไม่ใช่เรื่องไกลตัว แต่อยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิด เราจึงควรศึกษาแนวทางการรักษาฟันรูปแบบต่าง ๆ ไว้เพื่อให้เข้าใจขั้นตอนการรักษาจากทันตแพทย์มากยิ่งขึ้น หนึ่งในวิธีการรักษาทางทันตกรรมที่เราคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี คือ การครอบฟัน วันนี้เราจึงอยากชวนทุกคนมาทำความเข้าใจความหมายของการครอบฟัน รวมไปถึงวิธีครอบฟัน และการดูแลรักษาหลังครอบฟันกัน
การครอบฟัน (Dental Crowns) เป็นการใช้วัสดุพิเศษเพื่อครอบลงไปบนตัวฟันที่มีปัญหาทั้งซี่ โดยส่วนใหญ่ฟันซี่นั้น ๆ มักเจอปัญหาฟันหน้าหัก ฟันแตกบิ่น ฟันร้าว จนไม่สามารถอุดได้ หรือผ่านการรักษารากฟันมาแล้ว เพื่อรักษาเนื้อฟันที่ยังเหลืออยู่ไม่ให้เสียหายไปมากกว่านี้ และช่วยให้ฟันที่มีปัญหานั้นกลับมาใช้งานได้ดังเดิม นอกจากนี้การครอบฟันยังช่วยเพิ่มความมั่นใจให้กับรอยยิ้มได้ เพราะเราสามารถเลือกรูปร่าง สีของฟัน รวมไปถึงปรับการเรียงตัวของฟันให้สวยงามเข้ากับรูปปากของเราได้อีกด้วย
การครอบฟัน ตอบโจทย์ปัญหาฟันได้หลายกรณี ไม่ว่าจะเป็นความเสียหายหนักหรือเบา เพราะเป้าหมายหลักของการครอบฟัน คือ การรักษาฟันซี่นั้นไว้โดยไม่ต้องถอนทิ้งไป โดยผู้ที่เหมาะสำหรับการครอบฟัน ประกอบด้วย
วัสดุที่ใช้ในการครอบฟัน มีทั้งหมด 5 แบบ แตกต่างกันไปตามลักษณะการใช้งาน ดังรายละเอียดต่อไปนี้
เป็นครอบฟันที่ผสมเซรามิกกับโลหะไว้ด้วยกัน โดยโครงสร้างฐานด้านล่างจะเป็นโลหะ ส่วนด้านบนเป็นเซรามิก ทำให้ครอบฟันชนิดนี้มีทั้งความแข็งแรง และความสวยงาม อย่างไรก็ตาม ครอบฟันแบบนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมมากนัก เพราะต้องกรอเนื้อฟันออกไปมาก และทำให้เห็นขอบเหงือกเป็นสีคล้ำ ดูไม่น่ามอง
วิธีครอบฟัน เป็นขั้นตอนที่ใช้เวลาค่อนข้างนาน เพราะต้องผ่านการรักษาทางทันตกรรมหลายขั้นตอน เพื่อให้ผลลัพธ์ออกมาดีที่สุด โดยเราสามารถแบ่งขั้นตอนออกเป็นหัวข้อต่าง ๆ ดังนี้
การครอบฟัน กับ การทำวีเนียร์ มีเป้าหมายในการรักษาแตกต่างกัน โดยการครอบฟันเป็นการรักษาซี่ฟันที่เสียหายค่อนข้างมาก ทำโดยการกรอฟันทั้งซี่ให้มีขนาดเล็กลง แล้วจึงนำที่ครอบฟันมาครอบลงไปทั้งซี่แทน เพื่อคงฟันซี่นั้นให้ยังใช้งานต่อไปได้ดังเดิม ส่วนการทำวีเนียร์เป็นการนำวัสดุเซรามิกมาเคลือบปิดไว้ที่ผิวฟันด้านหน้า ไม่ใช่การครอบฟันลงไปทั้งซี่ มีจุดมุ่งหมายเพื่อตกแต่งฟันที่มีปัญหาเล็กน้อย เช่น ฟันบิ่น สีฟันไม่เท่ากัน หรือฟันห่าง ให้สวยงามขึ้นเท่านั้น
ราคาครอบฟัน แปรผันตามวัสดุที่ใช้ และซี่ฟันที่มีปัญหา โดยทั่วไปราคาจะเริ่มต้นที่ประมาณ 10,000 บาท แต่ถ้าคนไข้อยากได้วัสดุที่คงทนกว่านี้ หรือทันตแพทย์พิจารณาว่าควรใช้วัสดุอื่นที่ดีกว่าวัสดุเริ่มต้น ราคาก็จะสูงขึ้นตามไปด้วย
ตอบ ไม่สามารถเบิกประกันสังคมได้ เพราะทันตกรรมที่สามารถเบิกประกันสังคมได้ คือ ทันตกรรมเกี่ยวกับการรักษาทางการแพทย์ แต่การครอบฟันจัดอยู่ในกลุ่มทันตกรรมเพื่อความสวยงาม (Esthetics)
ตอบ ประมาณ 5-15 ปี ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน และการดูแลรักษาความสะอาดในช่องปาก หากมีพฤติกรรมกินของแข็งบ่อย ชอบเคี้ยวน้ำแข็ง กัดฟัน หรือมักใช้ฟันฉีกสิ่งของต่าง ๆ ก็อาจทำให้อายุครอบฟันลดลงได้
ตอบ มีโอกาส หากเราใช้งานฟันที่ครอบไปอย่างหนัก หรือครอบฟันไปเป็นระยะเวลานาน ย่อมมีโอกาสที่ครอบฟันจะหลุด หรือแตกหักได้ ในกรณีที่ครอบฟันหลุดทันตแพทย์จะประเมินว่าครอบฟันใหม่ได้ทันทีหรือไม่ หรือต้องทำครอบฟันอันใหม่แทน ส่วนในกรณีที่ครอบฟันแตกเล็กน้อย ทันตแพทย์จะซ่อมแซมให้กลับมาใช้การได้อีกครั้ง แต่ถ้าแตกร้าวมาก จำเป็นต้องทำครอบฟันใหม่เท่านั้น
ตอบ สามารถทำได้ โดยนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาช่วยออกแบบเพื่อให้ได้ชิ้นงานครอบฟันที่รวดเร็ว สวยงาม แม่นยำ และใช้งานได้ในระยะยาว
ตอบ หลีกเลี่ยงการใช้ฟันกัดของแข็ง เหนียว เพื่อไม่ให้ครอบฟันชำรุด ควรใช้ความระมัดระวังในการใช้ไหมขัดฟัน ไม่ให้ไปโดนขอบของครอบฟันบริเวณที่ติดกับเหงือก และควรไปพบทันตแพทย์ตามนัดหมายทุกครั้ง เพื่อให้แพทย์ได้ติดตามผลอย่างสม่ำเสมอ
ตอบ ครอบฟันที่ทำให้ขอบเหงือกดำ คือ ครอบฟันที่มีส่วนผสมของโลหะ เมื่อใช้งานนาน ๆ ไป บริเวณขอบเหงือกตำแหน่งที่ใส่ครอบฟันจะเริ่มเปลี่ยนสีเป็นสีดำ หรือสีคล้ำขึ้น แก้ไขง่าย ๆ ด้วยการเปลี่ยนครอบที่มีส่วนผสมของโลหะให้เป็น ครอบฟันเซรามิก ที่มีความโปร่งแสง ขาวใส
ตอบ วีเนียร์ กับ ครอบฟันนั้น แตกต่างกันที่ วีเนียร์จะเป็นการเคลือบแค่ผิวฟัน และส่วนใหญ่ใช้ในการรักษาเพื่อความสวยงามมากกว่า เหมาะกับฟันที่รักษาไม่เยอะ ส่วนการครอบฟันนั้น จะเป็นการรักษาฟันแบบครอบทั้งซี่ เหมาะกับฟันที่ผุ บิ่น แตกหักมาก มีปัญหามากๆ จนไม่สามารถบูรณะด้วยการอุดได้แล้ว